Łożysko przodujące - powikłanie ciąży, polegające na nieprawidłowo niskim zagnieżdżeniu się łożyska w macicy. Prawidłowo umieszczone łożysko znajduje się na dnie macicy, a także na przedniej lub tylnej ścianie macicy.
Kiedy łożysko znajduje się zbyt nisko w macicy i zasłania tym samym ujście wewnętrzne szyjki macicy, wówczas mamy do czynienia z łożyskiem przodującym. Wyrażając się bardziej obrazowo łożysko przodujące polega na tym, że znajduje się ono częściowo lub całkowicie przed częścią przodującą płodu i zagradza mu jednocześnie drogę do wyjścia podczas porodu.
W celu określenia stopnia przodowania łożyska przeprowadza się najpierw USG przezbrzuszne, a później USG przezpochwowe, co daje wyraźny obraz położenia łożyska i płodu. Łożysko przodujące i jego stopień przodowania można określić w 20 tygodniu ciąży i wtedy powinno być ono dokładnie zdiagnozowane przez lekarza. Nowością w diagnozie łożyska przodującego jest wykonanie rezonansu magnetycznego, jednak bardziej rozpowszechnioną i zarazem dostępną formą jest badanie ultrasonograficzne.
STOPNIE PRZODOWANIA ŁOŻYSKA
- całkowite - w sytuacji, gdy łożysko całkowicie pokrywa ujście wewnętrzne szyjki macicy;
- częściowe - gdy łożysko częściowo zachodzi na ujście wewnętrzne szyjki macicy.
- łożysko przodujące brzeżnie – najniżej położona część łożyska dochodzi do brzegu ujścia wewnętrznego szyjki macicy;
- łożysko przodujące bocznie – łożysko znajduje się nisko w macicy, jego brzeg znajduje się w niewielkiej odległości od wewnętrznego ujścia szyjki macicy.
OBJAWY ŁOŻYSKA PRZODUJĄCEGO:
- krwawienie podczas wypoczynku w nocy lub wykonywania codziennych czynności. Jest ono poprzedzone skurczem mięśnia macicy. Pojawia się on zwykle ok. 8 miesiąca ciąży i nie jest odczuwany przez przyszłą mamę. Krwawienie może pojawiać się w odstępie czasowym co kilka dni i za każdym razem może się nasilać, co z kolei jest niebezpieczne dla matki i dziecka;
- bóle w dolnej części brzucha - czasem łagodne lub nasilone, mogą promieniować do okolicy krzyżowej lub wzdłuż nóg;
- rytmiczne skurcze macicy.
KIEDY JEST NAJWIĘKSZE RYZYKO POJAWIENIA SIĘ ŁOŻYSKA PRZODUJĄCEGO?
- u kobiety, u której w poprzedniej ciąży zdiagnozowano łożysko przodujące;
- u kobiety, która wielokrotnie rodziła;
- u kobiety, u której przeprowadzono kiedyś cesarskie cięcie;
- u kobiety, która zaszła w ciążę przez zapłodnienie in vitro;
- u kobiety, która poroniła i przeprowadzono u niej łyżeczkowanie jamy macicy;
- u kobiet, które pala papierosy;
- u kobiet poniżej 20 roku życia;
- u kobiet powyżej 35 roku życia;
- w przypadku wad płodu.
JAKIE ZAGROŻENIA NIESIE ZE SOBĄ ŁOŻYSKO PRZODUJĄCE?
- na ogół dochodzi do poronienia;
- zahamowanie wzrostu płodu;
- zagrożenia dla życia płodu;
- wady rozwojowe płodu;
- w przypadku decyzji o porodzie, zdecydowanie stosuje się cesarskie cięcie.
JAK LECZYĆ ŁOŻYSKO PRZODUJĄCE?
Każda kobieta, która zauważy podejrzane objawy, charakterystyczne dla łożyska przodującego, powinna niezwłocznie udać się do szpitala. W przypadku słabego krwawienia zaleca się ciężarnej przyjmowanie odpowiednich medykamentów i leżenie w łóżku. Natomiast, jeśli krwawieniu towarzyszą bóle podbrzusza i skurcze, przyszłej mamie zastają podane leki tokolityczne, które hamują czynność skurczową macicy i zapobiegają przedwczesnemu porodowi.
W sytuacji, gdy płód nie jest jeszcze prawidłowo rozwiniety, ciężarnej zostaną zaaplikowane dożylnie steroidy, w celu przyspieszenia rozwoju płuc dziecka, na wypadek nagłego porodu.
Warto wspomnieć, że przy łożysku przodującym poród fizjologiczny jest raczej niemożliwy, ze względu na istniejące ryzyko wykrwawienia się i niedotlenienia maluszka. Wobec powyższego lekarz położnik zwykle podejmuje decyzje o rozwiązaniu ciąży przez cesarskie cięcie.